Tiêu
chuẩn quan trọng nhất để đánh giá chất lượng (tờ)
in offset đó là tờ in ra
phải giống mẫu (hoặc tờ in thử) về màu sắc và các tờ
in phải đều màu (không dao động
màu) trong toàn bộ sản lượng in.Trong thực tế khách hàng thường phàn nàn là sản
phẩm
in ấn ra không giống màu
mẫu và các tờ in không đều.
Những
yếu tố quan trọng nhất trong quá trình
in ấn ảnh hưởng đến màu sắc tờ in
(và do đó đến chất lượng in) đó là:
- Độ
dày lớp mực trên giấy (tỉ lệ với Mật độ tông nguyên DV khi đo bằng Mật độ kế)
- Độ
lớn điểm tram và
- Độ
chồng mực (gắn chặt với thứ tự in chồng màu).
Để
đánh giá ảnh hưởng của những yếu tố này trong
in offset , bên cạnh việc
quan sát bằng mắt, người ta phải sử dụng dụng cụ đo để có sự đáng giá khách
quan, loại bỏ ảo giác chủ quan. Dụng cụ thông dụng nhất là Mật độ kế.
Trong
phạm vi viết bài này, xin chỉ đề cập đến yếu tố thứ 3 là vấn đề Thứ tự in chồng
màu, ảnh hưởng của nó đến chất lượng in, đang là vấn đề nhiều bạn quan tâm.
Thứ
tự in chồng màu ảnh hưởng đến độ nhận mực và do vậy ảnh hưởng đến màu in ra. Có
sự khác biệt khi in một màu lên giấy trắng, in màu đó lên một lớp mực in trước
đã khổ, hoặc in 2 hay 4 màu in ướt - chồng – ướt. Khi in ướt - chồng – khô (tức
là in nhiều màu trên một máy một màu) và ướt - chồng – ướt, độ nhận mực có độ
khác biệt ảnh hưởng đến kết quả in, đặt biệc đôi với ướt - chồng – ướt thì độ
tách dính (tack) của mực in có vai trò rất quan trọng, nó phài giảm dần từ đơn
vị đầu đến đơn vị cuối.
Phụ
thuộc tính chất công việc in, lọai máy (một hay nhiều màu, tức là in ướt - chồng
– khô, ướt - chồng - ướt) và hiệu quả màu sắc cần có mà thay đổi thứ tự chồng
màu. Nếu công việc đã được in thử , cần phải giờ đúng thứ tự khi in thử.
Ở
các nước có đến công nghiệp in phát triển, người ta đã đề ra biện pháp Tiêu chuẩn
hóa, để loại những ảnh hưởng của thứ tự in chồng màu đến kết quả in. Quá trình
in thử và in sản lượng được thực hiện theo một tiêu chuẩn qui định. Một thứ tự
in chồng màu thống nhất ở tất cả các xí nghiệp in cho phép so sánh được chất lượng
in ở các xí nghiệp khác nhau, đồng thời có thể đặt sản xuất mực có độ tách dính
giảm dần theo tiêu chuẩn chồng màu tiêu chuẩn, tạo thuận lợi cho người thợ in.
Thứ
tự in chồng màu tiêu chuẩn được sử dụng phố biến ở các nước Châu Aâu là:
- In
4 màu ướt - chồng – ướt (máy nhiều màu)
Đen – Xanh - Đỏ magenta – Vàng.
- In
2 màu ướt - chồng – ướt và ướt - chồng – khô:
Xanh cyan - Đỏ magenta -> Đen – Vàng
- In
1 màu ướt - chồng – khô:
Xanh cyan -> Đỏ magenta -> Vàng -> Đen.
Ở nước
ta hiện nay, điều kiện sản xuất ở các xí nghiệp in cò nhiều khác biệt, đặt biệt
là chúng ta sử dụng nhiều loại mực in nhập từ nhiều nước khác nhau đến chưa thể
có tiêu chuẩn quốc gia thống nhất. Hậu quả của việc đánh giá chất lượng in phụ
thuộc chủ quan của người thợ, mỗi xí nghiệp và việc tranh cãi là tất nhiên, đặc
biệt là về ảnh hưởng đến kết quả in của thứ tự in chồng màu.
Tuy
nhiên, trong điều kiện hiện nay trước khi có tiêu chuẩn quốc gia thống nhất,
chúng ta có thể thực hiện tiêu chuẩn hóa Thứ tự in chồng màu ở từng xí nghiệp
(thuận tiện nhất có lẽ đến sử dụng Thứ tự in chồng màu tiêu chuẩn mà các nước
công nghiệp in tiên tiến đang áp dụng, trước khi chúng ta nghiên cứu tìm ra
tiêu chuẩn phù hợp cho mình), trao đổi với các Công ty vật tư in để đặt mua mực
in tiêu chuẩn có các tính chất, đặc biệt là tính tách dính phù hợp với Thứ tự
in chồng màu tiêu chuẩn của xí nghiệp. Làm được điều này chúng ta loại bỏ được
một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng in để ổn định các yếu tố khác.
Tiêu
chuẩn hóa phương pháp in offset là xu thể tất yếu, vì chỉ có như vậy chúng ta mới
ổn định được chất lượng in. Các biện pháp tiêu chuẩn hóa ở các công đọan bình
phim, phơi bản, in thử và in sản lượng tạo thuận lợi phối hợp các khâu, loại bỏ
tối đa từ đầu các sơ sót để có chất lượng in cao ổn định. Ngay từ bây giờ chúng
ra cần chuẩn bị các điều kiện để có thể tiến tới tiêu chuẩn hóa phương pháp in
offset, trước hết là nâng cao trình độ hiểu biết về chất lượng, quản lý chất lượng
và sử dụng kỹ thuật đo trong ngành in.
